پیامبر در پى برپاسازى یک تمدن بر اساس اخلاق اسلامى؛ یعنى تمدن اسلامى بود. او قلب و احساس دشمن را نیز با بزرگوارى به سوى خویش جذب مى کرد. آن حضرت، در هجرت از مکه به مدینه، على علیه السلام را مأمور کرد تا امانت ها را به صاحبانش بازگرداند.1 چنین نبود که به بهانه دشمنى آنان، اموالشان را نزد خود نگه دارد، بلکه با رعایت انصاف درباره دشمن حتى دشمنى را نیز از بین مى برد. در جریان جنگ خیبر، یکى از بردگان که گوسفندان ارباب یهودى خود را مى چراند، کنجکاو شد و خود را به پیامبر رسانید و از آن حضرت پرسید: مردم را به چه چیزى دعوت مى کنى؟ فرمود: «تو را به اسلام فرا مى خوانم و نیز به اینکه گواهى دهى خدایى جز الله نیست و من رسول خدایم و نیز شهادت به اینکه جز خدا را نمى پرستى.» وى پرسید: اگر به چنین چیزى گواهى دادم و ایمان آوردم، چه فایده اى براى من خواهد داشت؟ فرمود: «اگر با همین عقیده بمیرى، به بهشت مى روى.» آن گاه چوپان اسلام آورد و گفت: این گوسفندها نزد من امانت است. حضرت فرمود: «گوسفندان را از اردوى ما بیرون فرست و مشتى ریگ به سوى آنها پرتاب کن که خداوند این امانت را براى تو ادا خواهد کرد.» او نیز این کار را کرد و گله گوسفندان به قلعه یهودیان برگشت.2