از جمله دلایل منکران بعثت آن بود که چگونه می توان به صدق ادعای یک نبی پی برد؟ در این نوشتار می کوشیم پاسخ این سۆال را روشن نماییم و ادله و دلایل صدق دعوی پیامبر را معرفی نماییم.

یک معجزه!

لازم است که ادعای نبوت پیامبر همراه با دلیلی باشد که آن را اثبات نماید و گرنه در غیر این صورت ادعای ایشان غیر قابل دفاع و قبول خواهد بود. این موضوع کاملاً با فطرت آدمی سازگار و هماهنگ است. ابن سینا می گوید: کسی که ادعایی را بدون دلیل و برهان بپذیرد از فطرت انسانی خارج شده است. به همین دلیل هم هست که انبیاء راستین هنگام در خواست مردم برای نشانه ای مبنی بر صدق پیامبری شان تن می دادند. زیرا این درخواست را موافق عقل و فطرت در می یافتند.

ولادت و دوران کودکی

ولادت پیغمبر اکرم به اتفاق شیعه و سنی در ماه ربیع الاول است، گو این که اهل تسنن بیشتر روز دوازدهم را گفته‌اند و شیعه بیشتر روز هفدهم را، به استثنی شیخ کلینی صاحب کتاب کافی که ایشان هم روز دوازدهم را روز ولادت می ‌دانند.

رسول خدا در چه فصلی از سال متولد شده است؟ در فصل بهار . در السیرة الحلبیة می ‌نویسد: ولد فی فصل الربیع؛ در فصل ربیع به دنیا آمد. بعضی از دانشمندان امروز حساب کرده‌اند تا ببینند روز ولادت رسول اکرم با چه روزی از ایام ماه‌هی شمسی منطبق می ‌شود، به این نتیجه رسیده‌اند که دوازدهم ربیع آن سال مطابق می ‌شود با بیستم آوریل، و بیستم آوریل مطابق است با سی و یکم فروردین. و قهرا هفدهم ربیع مطابق می ‌شود با پنجم اردیبهشت. پس قدر مسلم این است که رسول اکرم در فصل بهار به دنیا آمده است حال یا سی و یکم فروردین یا پنجم اردیبهشت.

در چه روزی از ایام هفته به دنیا آمده است؟ شیعه معتقد است که در روز جمعه به دنیا آمده‌اند، اهل تسنن بیشتر گفته‌اند در روز دوشنبه .

در چه ساعتی از شبانه روز به دنیا آمده‌اند؟ شاید اتفاق نظر باشد که بعد از طلوع فجر به دنیا آمده‌اند، در بین الطلوعین

حضرت آدم در کربلا
هنگامى که حضرت آدم علیه السلام به زمین فرستاده شد بین او و همسرش «حوا» جدایى افتاد و او براى یافتن همسرش به راه افتاد، در بین راه گزارش به کربلا افتاد پس بى اختیار اشک از چشمانش جارى شد و ابرى ازغم سرتاسر هواى دلش را تسخیر کرد. سر به آسمان بلند کرده وعرض کرد: خدایا! آیا دیگر بار من دچار معصیتى شده ام که، این حال به من دست داده است؟
خطاب رسید: اى آدم گناهى از تو سر نزده است بلکه در این سرزمین فرزند تو حسین علیه السلام را با ظلم و ستم به قتل یم رسانند.
عرض کرد: خدایا حسین کیست؟ آیا از پیامبران است؟ ندا آمد، نه پیامبر نیست ولى فرزند پیامبر آخرالزمان محمد بن عبدالله است.
رض کرد: خدایا! قاتل او کیست؟ خطاب آمد نامش یزید است که معلون آسمان ها و زمین است.
در این هنگام به جبرئیل رو نمود و گفت: درباره قاتل حسین علیه السلام چه باید کرد؟ جبرئیل گفت: باید او را لعن نمود. و آدم علیه السلام چهار بار یزدى رالعن نمود و راه خود را گرفت از سرزمین کربلا خارج شد.
کشتى نوح در کربلا
عجله کنید: همه سوار بر کشتى شوید. کودکان را فراموش نکنید، عذاب خداوند نزال شده است. آرى این کلامى بود که حضرت نوح علیه السلام به قوم خود مى گفت: از آسمان و زمین آب فوران مى زد. باد شدیدى وحشت و اضطراب مردم را دو چندان کرده است.
همه بر کشتى سوار شدند و کشتى بر امواج پرتلاطم آب سرگردان شد مدتى در راه بود که ناگهان از حرکت ایستاد. نوح علیه السلام مضطرب و نگران با خود مى گفت خدایا! چه شده است چرا کشتى حرکت نمى کند؟

 1.فضیلت دانش طلبى

مـَن سَلَکَ طَریقاً یَطلُبُ فِیهِ عِلماً سَلَکَ اللهُ بِهِ طَرِیقاً اِلـى الجَنَّةِ ... وَ فَضلُ العالـِمِ عَلـَى العابِدِ کَفَضْلِ القَمَـرِ عَلَـى سـائِرِ النُجُـومِ الَیْلَةِ البَـدْرِ.

 هرکه راهى رود که در آن دانشـى جـوید , خداوند او را به راهى که به سـوى بهشت است ببرد , و برترى عالم بر عابـد ماننـد برتـرى ماه در شب چهارده بـر دیگـرستارگان است .

ستارگان است .

اصول کافى , ج 1, ص 42.

2.دین یابى ایرانیان

لَو کانَ الدِیـنُ عِنْدَ الثُرَیَّا لَذَهَبَ بِهِ رَجُلٌ مِن فارْس ـ اَو قَالَ مِـنْ اَبْنَاءِ فَارْس- حَتّى یَتَنَاوَلَهُ , اگـر دین در ستاره ثـریا باشد , هـر آینه مـردى از سـرزمین پارس ـ یا ایـن که فـرمـوده از فـرزنـدان فـارس ـ به آن دست خـواهنـد یـافت.

صحیح مسلـم , ج 4، ص 1972؛ کتاب فضائل الصحابه , حـدیث 230

3.ایمان خواهى ایرانیان

اِذَا نَزَلَتْ عَلَیهِصلی الله علیه وآله سُـورَةُ الجُمعَةِ فَلَمَّا قَرَا "وَ آخَریـنَ مِنْهُم لَمَّا یَلَحَقُوا بِـهِم"سوره جمعه , آیه 3، قَالَ رَجُلٌ مِـنْ هَولاءِ یَا رَسولَ اللهِ: فَلِمَ یُراجِعُهُ النبىصلی الله علیه وآله، حَتّى سَئَلَهُ مَرَّةً اَو مَرَّتَین اَو ثَلاثاً.

قَالَ وَ فِینَا سَلمانُ الفارسـى قَالَ فـَوَصَعَ النَّبـِى یَدَهُ عَلَى سَلمَان ثُـمَّ قَالَ : لَـو کَـان الاِیمـانُ عِنْـدَ الثُّرَیّـا لَنـَالَهُ رِجـالٌ مِن هَـؤُلاءِ.

وقتـى که سـوره جمعه بر پیامبـر اکرمصلی الله علیه وآله نازل گردیـد و آن حضرت آیه "وَ آخَریـنَ مِنْهُم لَمَّا یَلَحَقُوا بِـهِم" را خـوانـد، مردى گفت : اى پیامبـر خـدا مراد ایـن آیه چه کسانـى است ؟ رسـول خدا به او چیزى نگفت تا ایـن که آن شخص یک بار ,دوبار , یا سه بار سوال کرد.

راوى میگـوید: سلمان فارسى در میان ما بود که پیامبراکرمصلی الله علیه وآله دستـش را روى دوش او نهاد, سپـس فرمـود: اگر ایمان به ستاره ثریا برسد هرآینه مـردانـى از سـرزمیـن ایـن مـرد به آن دست خـواهنـد یافت .

صحیح مسلم , ج 4, ص 1972, کتـاب فضـائل الصحابه

 چه کسی می‌تواند نقش «غضب» را در حیات انسان انکار کند؟ آیا هنگامی که حقوق فردی مورد تجاوز قرار می‌گیرد اگر تمام قدرت‌های ذخیره وجود او در پرتو غضب بر افروخته نگردد چگونه ممکن است در حال خونسردی از حقوق خویش دفاع کند؟ اما همین خشم و غضب اگر از محورهای اصلی خود منحرف گردد و مهار آن از دست عقل رها شود انسان را به صورت حیوان درنده‌ای بیرون می‌آورد که حد و مرزی نمی‌شناسد.  پس از این که ویژگی اخلاق را مورد بررسی قرار دادیم اینک به گفتارهای رسول اکرم در این خصوص توجه فرمایید:

1-بعثت لا تمم حسن الخلق؛ من برای تکمیل خوبی‌های اخلاق مبعوث شده‌ام.

2-اکمل المومنین ایماناً احسنهم خُلُقاً؛ کامل‌ترین مومنان از نظر ایمان کسی است که اخلاقش از همه بهتر باشد.

3-إن اثقل شی یوضع فی میزان المومن یوم القیامه خلق حسنٌ؛ روز قیامت سنگین‌ترین چیز در ترازوی مومن اخلاق خوب خواهد بود.

4-إنّ من خیارکم احسنکم اخلاقاً؛ بهترین شما کسی است که دارای بهترین اخلاق باشد.

5-عن رجل من مزینه قال: قالوا یا رسول الله! ما خیر ما اُعطی الانسان؟ قال: الخُلق الحَنَنُ؛ مردی از قبیله مزینه روایت می‌کند که بعضی از اصحاب اظهار داشتند: ای رسول خدا! بهترین چیزی که به الانسان عطا شده چیست؟

"اشتغال" امروزه در جامعه ما، یکى از مسائل اساسى و موضوعات مورد بحث مى‌‌باشد، و هرکس نسبت به فراخور حالش و براساس رشته تخصصى و اندیشه‌هاى خود، در مورد چگونگى اشتغال جوانان و آداب و شیوه‌هاى کار، علل و انگیزه‌هاى بیکارى، انواع مشاغل، اولویت انتخاب شغل‌ها و... سخن گفته و بحث مى‌کند.

اشتغال به کارهاى مفید و مورد نیاز جامعه، داراى اثرات و نتائج قابل توجه براى همه افراد جامعه اسلامى است که از جمله آنها مى‌توان به فوائد زیر اشاره نمود:

1. زمینه رستگارى

اساسا کار و اشتغال در بینش توحیدى اسلام، یک ارزش محسوب مىشود و تلاش بیشتر در کارهاى دنیوى و اخروى، زمینه سعادت و رستگارى افراد را در دنیا و آخرت فراهم مى‌نماید و آنان را تا درجه جهادگران در راه خداوند بالا مىبرد. رسول اکرمصلی الله علیه و آله مىفرماید:"الکاد على عیاله کالمجاهد فى سبیل الله(1)؛ کسى که براى تامین معاش خانواده‌اش تلاش مى‌کند، همانند مجاهد در راه خداست."

پیامبراکرمصلی الله علیه و آله دست او را بوسیده و فرمود: این دستى است که آتش (جهنم) آن را لمس نخواهد کرد.

اهل سنّت بر این اعتقادند که خداى سبحان و رسول گرامى او، اصحاب را تزکیه و پاک گردانده و همه آنها را عادل قرار داده اند و باید بر همین مبنا حرکت کرد و هر آنچه را که صحابه مخالف و منافى نصوص صریح قرآن و سنّت انجام داده اند، به تأویل برد و توجیه کرد. آنان در این ادعا، به آیاتى از قرآن کریم و روایاتى که در کتب خود از رسول اکرمصلی الله علیه و آله و سلم در فضیلت صحابه نقل کرده اند، استناد جسته اند و یکى از معروفترین احادیثى که بدان متمسک شده اند، حدیث «اَصحابِى کَالنُّجوم، بِایّهم اِقتَدَیتُم اِهتَدَیتُم» است.
در این مقاله، نخست، دیدگاههاى رجال نامى و علماى معروف اهل سنت را درباره حدیث «نجوم» یادآور مى شویم و سپس به ذکر نقدهاى آن پرداخته و آنگاه راویان آن را مورد ارزیابى قرار مى دهیم؛ و در پایان، مرورى گذرا بر شرح حالات صحابه اى که مشمول حدیث مزبور هستند، خواهیم داشت.
معناى لغوى «اصحاب»:
در آغاز و براى ورود به بحث، معناى لغوى «صُحبة» را یادآور مى شویم؛ صُحبه در لغت، معاشرت و ملازمت است[1] و جمع اسم فاعل آن، صَحْب و اصحاب و صحابه مى آید.
راغب، در «مفردات» مى گوید: «در عرف، جز به کسى که ملازمت او زیاد باشد، صاحب گفته نمى شود».[2] بنابراین، صاحب و یار پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم آنگونه که اقتضاى کلمه، از نظر لغت است، کسى است که با آن حضرت معاشرت و ملازمت داشته است. چنین شخصى، مسلمان بوده یا کافر، شایسته یا تبهکار، مؤمن یا منافق، تفاوتى ندارد؛ زیرا اصلِ در این اطلاق، آنگونه که فیّومى نیز گفته است، «کسى است که با او [یعنى پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم] مجالستى داشته و یا او را دیده است».[3]

اسلام دینى فراگیر و جهان‏شمول است و از همان آغاز ظهور، خود را در حصارهاى تنگ نژادى و قبیله‏اى محدود نساخت از همین روى پیامبر اسلامصلى الله علیه و آله در سال ششم هجرى در راستاى رسالت جهانى خویش، با ارسال نامه‏هایى به سران ممالک هم جوار حجاز، ایشان را به اسلام فراخواند.

طبرى مورخ معروف در کتاب خود متن سه نامه از نامه‏هاى پیامبرصلى الله علیه و آله به نجاشى - حاکم حبشه -  خسرو پرویز - شاهنشاه ایران - و هرقل - امپراتور روم شرقى - را ضبط کرده است. مقاله حاضر به بحث و بررسى پیرامون این سه نامه اختصاص دارد.

واژه‏هاى کلیدى: رسالت جهانى، مکاتیب پیامبر، تبشیر و انذار

در پى افزایش فشار مشرکان مکه بر پیامبر اسلامصلى الله علیه و آله و یاران وفادارش و اخلالى که قریشیان در جریان گروش به اسلام ایجاد کرده بودند، پیامبرصلى الله علیه و آله بر آن شد تا مرکز دیگرى را براى تاسیس و پى‏ریزى حکومت اسلامى جست ‏و جو کند تا از این رهگذر، هم مسلمانان از آزار مشرکان رهایى یابند و هم پایگاهى استوار جهت نشر دعوت اسلامى در جزیرة العرب ایجاد گردد. از این رو براى نیل به این هدف، در سال سیزدهم بعثت، مکه را به سوى یثرب ترک کرد و با ایجاد طرحى نو در ساختار اجتماعى و فرهنگى مدینه، این شهر را به یک نظام عقیدتى نیرومند پیوند زده و از مهاجر و انصار - که از عناصر اصلى این شهر بودند - امتى واحد ساخت و طولى نکشید که مدینه به پایگاهى نیرومند در برابر مکه تبدیل شد و از همین پایگاه بود که آموزه‏ها و تعالیم اسلامى به سراسر جزیرة العرب منتشر شد.