به‌راستی، دلیل ترس از مرگ چیست، چرا برخی از آن هراس دارند؟ عوامل گوناگونی می‌تواند ریشه ترس از مرگ باشد. دل‌بستن به دنیا یکی از آنهاست. برای مثال، راننده‌ای که خودرواش را با رنج و تلاش بسیار تهیه کرده است، علاقه بسیاری به آن دارد، می‌ترسد کسی آن را بدزدد و او آن را از دست بدهد. بر همین اساس، کسانی که علاقه فراوانی به مال دنیا دارند، جدایی از آن برایشان بزرگ‌ترین عذاب و شکنجه است. انسان اگر به دنیا دل بسته شود، دل‌کندن از آن دشوار و جان دادن او بسیار سخت است، ولی کسی که به دنیا دل‌بستگی نداشته باشد و برای آخرت خود توشه‌ای فراهم سازد، دوست دارد هر چه زود‌تر به آن برسد. بنابراین، هرگز از مرگ نمی‌ترسد و مردن برای او آسان است.1
روزی شخصی از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله پرسید: یا رسول الله! چرا از مرگ می‌ترسم؟ رسول خدا صلی الله علیه و آله پرسید: «آیا مال و ثروتی داری؟» عرض کرد: آری. حضرت فرمود: «آیا آن را [برای آخرتت] پیش فرستاده‌ای؟» مرد پاسخ منفی داد. پیامبر فرمود: «از‌این‌روست که مرگ را دوست نداری».2
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روایتی دیگر در پاسخ به همین پرسش فرمود:
هَلْ لَکَ مالٌ فَقَدِّم مالَکَ بَینَ یدَیکَ؛ فَاِنَّ الْمَرءَ مَعَ مالِهِ، اِنْ قَدَّمَهُ اَحَبَّ اَنْ یلحَقَهُ وَ اِن خَلَّفَهُ اَحَبَّ ان یتَخَلَّفَ مَعَهُ.3
آیا مال و ثروتی داری؟ پس ثروتت را جلوتر از خود بفرست؛ زیرا آدمی وابسته به دارایی خود است. اگر آن را پیش فرستد، دوست دارد به آن برسد و اگر از خود برجای گذارد، دوست دارد همراه آن بماند.
ابوذر غفاری، از یاران و شاگردان بزرگ رسول خدا صلی الله علیه و آله و تربیت‌یافته مکتب ایشان بود. روزی مردی نزد او آمد وپرسید:‌ ای ابوذر! چرا ما مرگ را دوست نداریم؟ او پاسخ داد:
لِانَّکُم عَمَّرْتُم الدُّنیا وَ اَخْرَبْتُم الْاخِرَهَ، فَتُکْرِهون اَنْ تُنقَلوا مِنْ عِمرانٍ اِلی خَرابٍ.4
چون شما دنیا را آباد و آخرت را ویران کرده‌اید. از‌این‌رو، نمی‌پسندید از آبادی به ویرانه منتقل شوید.

1. نک: محسن قرائتی، اصول عقاید، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1375، چ 1، ص 419.
2. خصال، ص13؛ بحارالانوار، ج 6، ص 127.
3. کنز العمال، ج 15، ص 235.
4. اصول کافی، ج 2، ص 458.